7 kwietnia 2024 roku odbędzie się pierwsza tura wyborów samorządowych. Lokale wyborcze otwarte będą od godziny 7.00 do 21.00. Wybierać będziemy prezydentów, burmistrzów, wójtów i radnych wojewódzkich, powiatowych, gminnych i miejskich. Jak głosować w wyborach samorządowych 2024? Oto instrukcja krok po kroku.
Jak głosować w wyborach samorządowych 2024
Standardowo mieszkańcy w większości lokali wyborczych dostaną 4 karty do głosowania. Na każdej z nich będzie można postawić „krzyżyk” tylko przy jednym z kandydatów. W ten sposób wskażemy naszego, wybranego kandydata na:
- radnego gminy,
- radnego powiatu,
- radnego województwa.
Czwarta karta to lista kandydatów na wójta, burmistrza lub prezydenta miasta. Tutaj również wskazujemy tylko jednego kandydata.
Wyjątek stanowią miasta na prawach powiatu (takie jak np. Łódź). W nich głosujący dostaną trzy karty do głosowania. Nie ma w tych miejscach bowiem wyborów do rady powiatu (nie ma odrębnych organów gminy i powiatu).
Jak głosować w wyborach wójta, burmistrza, prezydenta miasta
W wyborach samorządowych 2024 na karcie do głosowania w wyborach wójta, burmistrza lub prezydenta miasta nazwiska kandydatów zostały umieszczone na różowym tle. Pod danymi każdego z kandydatów dodatkowo umieszczony będzie skrót nazwy komitetu wyborczego kandydata. Obok niego może być też wydrukowany logotyp graficzny komitetu, jeżeli komitet ma taki symbol i zgłosił go do Państwowej Komisji Wyborczej.
Zasady głosowania są dosyć proste:
- Stawiamy znak „X” tylko przy jednym kandydacie.
- Jeśli postawimy więcej niż jeden „X”, głos nie będzie ważny.
- Jeśli nie postawimy w ogóle znaku „X”, głos będzie nieważny.
- Prawidłowo zakreślony znak „X”, to co najmniej dwie linie przecinające się wewnątrz kratki.
Gdy jest tylko jeden kandydat
W wielu miejscowościach w Polsce (w Łódzkiem w kilkudziesięciu) mamy do czynienia z sytuacją, w której na wójta czy burmistrza kandyduje tylko jedna osoba wówczas karta do głosowania będzie wyglądać inaczej. Będzie na niej tylko jeden kandydat i dwa pola do wyboru: TAK lub NIE.
Jeżeli będzie w naszej miejscowości tylko jeden kandydat na wójta, burmistrza, czy prezydenta, stawiamy znak „X” w jednej z dwóch kratek. Przy określeniu TAK – jeśli jesteśmy za wyborem kandydata lub w kratce oznaczonej słowem „NIE” – jeśli jesteśmy przeciw wyborowi tego kandydata. Również tutaj, by oddać ważny głos, trzeba postawić znak „X” tylko w jednej kratce. Jeśli nie wybierzemy żadnej z opcji, głos będzie nieważny.
Jeżeli kandydat nie uzyska więcej niż połowy ważnych głosów na TAK nie zostanie wybrany. W takiej sytuacji wójta, burmistrza lub prezydenta wybierze rada gminy.
Jak głosować w wyborach do rady gminy
Nazwiska kandydatów do rady gminy są umieszczane na szarym tle. Tutaj można więc mieć wrażenie, że głosujemy na szarej karcie.
Gminy do 20 tysięcy mieszkańców
Zasady podobne jak przy głosowaniu na wójta, burmistrza czy prezydenta. Wskazujemy tylko jednego kandydata, który naszym zdaniem najlepiej nadaje się na radnego gminy czy miasta.
Przypomnijmy jeszcze raz zasady:
- Stawiamy znak „X” tylko przy jednym kandydacie.
- Jeśli postawimy więcej niż jeden „X”, głos nie będzie ważny.
- Jeśli nie postawimy w ogóle znaku „X”, głos będzie nieważny.
- Prawidłowo zakreślony znak „X”, to co najmniej dwie linie przecinające się
Gminy powyżej 20 tysięcy mieszkańców
W takich gminach karta do głosowania na radnych jest trochę bardziej skomplikowana. Tutaj kandydaci pogrupowani są komitetami wyborczymi, z których kandydują.
Aby oddać ważny głos, należy najpierw znaleźć listę kandydatów, na którą chcemy zagłosować, a następnie postawić znak „X” w kratce przy nazwisku wybranego kandydata – wyłącznie na tej liście. Jeżeli postawimy znak „X” na więcej niż jednej liście kandydatów, nasz głos będzie nieważny. Jednym słowem „X” stawiamy tylko przy jednym, wybranym kandydacie z całej tej karty.
Przypomnijmy jeszcze raz zasady:
- Stawiamy znak „X” tylko przy jednym kandydacie.
- Jeśli postawimy więcej niż jeden „X”, głos nie będzie ważny.
- Jeśli nie postawimy w ogóle znaku „X”, głos będzie nieważny.
- Prawidłowo zakreślony znak „X”, to co najmniej dwie linie przecinające się
Jak głosować w wyborach do rady powiatu
Karta podobna jak w wyborach do rady gminy / miasta. Tutaj jednak dane kandydatów są umieszczone na żółtym tle. Również tutaj kandydaci są pogrupowani komitetami wyborczymi, z których startują.
Także przy wyborze radnych powiatowych wybieramy tylko jednego kandydata z całej karty. Pozostałe zasady również bez zmian:
- Stawiamy znak „X” tylko przy jednym kandydacie.
- Jeśli postawimy więcej niż jeden „X”, głos nie będzie ważny.
- Jeśli nie postawimy w ogóle znaku „X”, głos będzie nieważny.
- Prawidłowo zakreślony znak „X”, to co najmniej dwie linie przecinające się
W województwie łódzkim w Łodzi, Skierniewicach i Piotrkowie Trybunalskim nie wybieramy radnych powiatowych, bo wyżej wymienione miasta są miastami na prawach powiatu. Tym samym wybierani są tutaj tylko radni miejscy.
Jak głosować w wyborach do sejmiku województwa
Radnych województwa wybieramy z karty na której dane kandydatów są umieszczone na tle jasnoniebieskim. W wyborach do sejmiku województwa kandydaci również są pogrupowani komitetami wyborczymi, z których startują. Również tutaj wybieramy tylko jednego kandydata z całej listy.
Pozostałe zasady pozostają również bez zmian:
- Stawiamy znak „X” tylko przy jednym kandydacie.
- Jeśli postawimy więcej niż jeden „X”, głos nie będzie ważny.
- Jeśli nie postawimy w ogóle znaku „X”, głos będzie nieważny.
- Prawidłowo zakreślony znak „X”, to co najmniej dwie linie przecinające się.
Ważne pytania i odpowiedzi – jak głosować w wyborach
- Czy muszę pobrać wszystkie karty do głosowania od komisji wyborczej? NIE
Jeżeli wyborca nie będzie chciał brać udziału w którymś z głosowań, musi to zgłosić komisji i wtedy weźmie tylko te karty do głosowania w wyborach, w których chce wziąć udział.
- W jakich godzinach można głosować? od 7.00 do 21.00