Kolegiata w Łowiczu wzbogaciła się o słynny obraz namalowany na miedzianej blasze, przedstawiający kanonika z dwoma twarzami. Dzieło zostało skradzione i powróciło do kolegiaty po latach.
Kolegiata w Łowiczu z legendą
Wyjątkowy portret epitafijny kanonika Adama Kazimierza Oporowicza z drugiej połowy XVII wieku skradziono z kolegiaty w Łowiczu w 1991 roku. Przez lata nieznana była jego lokalizacja, aż nagle na krajowym rynku dzieł sztuki pojawił się w lutym 2024 roku. Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego śledzi takie rynki na całym świecie w poszukiwaniu dzieł sztuki utraconych z polskich kolekcji publicznych, prywatnych i kościelnych w czasie II wojny światowej lub czasach powojennych i współczesnych.
Historia, która kryje za tym dziełem, jest wyjątkowa. Przedstawia Adama Kazimierza Oporowicza, zmarłego w 1674 roku protonotariusza apostolskiego, o którym wówczas krążyły legendy mówiące o kanoniku z dwoma twarzami. Według legendy tak właśnie wyglądał Adam Kazimierz Oporowicz, który miał mieć podwójne oczy, usta i nos. A ze względu na swój niezwykły wygląd odprawiał nabożeństwa w kapturze, odwrócony do ołtarza profilem.
Legendę umocnił fakt, że już w XIX wieku grób kanonika w kolegiacie był pusty. Wywołało to spekulacje o zabraniu jego szczątków przez Prusaków po III rozbiorze Polski do jednego z muzeów anatomicznych lub gabinetów osobliwości.
Odzyskanie skradzionego obrazu umożliwiło wyjaśnienie zagadki podwójnego oblicza kanonika Oporowicza. Portrecista namalował najpierw twarz mężczyzny zwróconą w prawo, po czym przemalował portret, zwracając twarz w drugą stronę. Po pewnym czasie spod wierzchniej warstwy farby wyłoniła się druga para oczu, nos i usta. Obecnie podwójne oblicze kanonika nie jest już widoczne, ponieważ obraz przeszedł konserwację – wyjaśnia w komunikacie Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Obraz powrócił na swoje miejsce, a kolegiata w Łowiczu odzyskała swoją kolejną legendę, która z pewnością może przyciągnąć turystów.
Odzyskiwanie skradzionych dzieł
Lista polskich strat jest bardzo długa i na bieżąco aktualizowana. MKiDN odzyskało ponad 700 cennych obiektów. Wśród odzyskanych dóbr kultury znajdują się: dzieła malarskie, rzeźby i zabytki rzemiosła artystycznego, manuskrypty, obiekty archeologiczne, kolekcja etnograficzna i kolekcja zoologiczna.
Resort kultury prowadzi teraz 150 postępowań restytucyjnych w 15 krajach na całym świecie.
Czytaj też: Łódzka Aleja Gwiazd powiększa się. Wytwórnia Filmów Oświatowych ma swoją gwiazdę