sobota, 14 grudnia 2024
-0.1 C
Lódzkie

Katastrofa w Czarnobylu. 38. rocznica wybuchu w elektrowni atomowej. W Polsce podawano płyn Lugola

Udostępnij

To wydarzenie odcisnęło swoje piętno na całym świecie. Katastrofa w Czarnobylu była największą katastrofą w historii energetyki jądrowej. Dokładnie w nocy z 25 na 26 kwietnia 1986 roku doszło do wybuchu w reaktorze bloku numer 4. Skażeniu uległy tereny w najbliższej okolicy, ale chmura radioaktywna objęła tereny Ukrainy, Białorusi, Rosji, Skandynawii i Europy Środkowej, w tym Polski. Problemem jednak nie był sam wybuch, a milczenie władz sowieckim o tym, co wydarzyło się w Czarnobylu.

Katastrofa w Czarnobylu – efekty w Polsce

Dopiero dwa dni po wypadku do Polski dotarły niepokojące informacje, ale jeszcze wtedy nie było jasne, co się wydarzyło. Regionalna stacja pomiarowa w Mikołajkach, na Mazurach, zarejestrowała gwałtowny wzrost skażenia powietrza. Gdy o fakcie powiadomiono Centralne Laboratorium Ochrony Radiologicznej w Warszawie – ogłoszono alarm. Kolejne informacje o skażeniu zaczęły napływać z innych stacji, ale wciąż nie było informacji, skąd radioaktywna chmura pochodzi. Powołano zespoły, który obserwowały jej przemieszczanie się nad Polską.

ZSRR wówczas dalej milczało. Szwedzi sprawdzili stan swojej elektrowni w Forsmark, ale nie odnotowali żadnych uszkodzeń, choć zarejestrowali silny wzrost skażenia. W Polsce poderwano samoloty, które pobierały próbki powietrza wzdłuż wschodniej granicy.

Dopiero wieczorem, 28 kwietnia, władze ZSRR podały bardzo szczątkowe informacje:

Doszło do awarii elektrowni atomowej w Czarnobylu. Uszkodzony został jeden z reaktorów. Powzięto środki w celu usunięcia następstw awarii. Poszkodowanym udziela się pomocy. Powołana została specjalna komisja rządowa.

W komunikacie nie było ani słowa o skali, jaką miała katastrofa w Czarnobylu. Polskie władze po północy 29 kwietnia zwołały pilne spotkanie. Najpierw wzięli w nim udział członkowie biura politycznego KC PZPR, rządu i dowództwa armii, a po kilku godzinach włączono także ekspertów od spraw zdrowia i energii atomowej. Ostateczne, ustalono plan działania.

Wielu z pewnością pamięta płyn Lugola – wodny roztwór jodku potasu i pierwiastkowy jod uznawany za nieradioaktywny, który miał zablokować wchłanianie jodu-131. Zapadła decyzja o podaniu go milionom dzieci w Polsce, które miały być najbardziej narażone. Katastrofa w Czarnobylu wstrzymała także wypas bydła czy nakazała przejście na mleko w proszku. Zasugerowano zakaz otwierania okien, zmywanie ulic i odwołanie pochodów pierwszomajowych. To ostatnie okazało się jednak nierealne w ówczesnych czasach.

Skażenie zaczęło maleć dopiero wieczorem 30 kwietnia. Skutkiem tego były zmiana wiatru i mniejsza emisja w samym Czarnobylu.

Przyczyny i skutki katastrofy

Wiadomo, że przyczyną wybuchu reaktora były wady konstrukcyjne. Proces osób oskarżonych o doprowadzenie do katastrofy rozpoczął się w lipcu 1987 roku. Skazano: dyrektora elektrowni, naczelników, głównego inżyniera i inspektora Państwowego Dozoru Jądrowego. Za niewłaściwy nadzór pracy reaktora konsekwencje poniósł Anatolij Diatłow, którego skazano na 10 lat pozbawienia wolności. Został jednak przedterminowo zwolniony w 1990 roku.

Nie są znane dokładne liczby ofiar i rannych. Dzięki raportowi Forum Czarnobyla, który w latach 2003-2005 opracowali m.in.: Międzynarodowa Agencja Energii Atomowej, Światowa Organizacja Zdrowia i Organizacja Narodów Zjednoczonych, znane są szacunki tragedii. Spośród 134 pracowników likwidujących awarię, u których wystąpiła ostra choroba popromienna, 28 osób zmarło z jej powodu w tym samym roku, a 19 w kolejnych w latach.

Dziś wciąż w samej Ukrainie żyje około 2 mln osób, które mają status poszkodowanych w wyniku katastrofy czarnobylskiej.

Skomentuj

Wpisz komentarz!
Podaj swoje imię

Postaw mi kawę na buycoffee.to
autopromocjaspot_img

Czytaj więcej

Wiadomości

Treści chronione!