Staw kolanowy – największy staw w układzie mięśniowo-szkieletowym
Złożoność stawu kolanowego sprawia, że jest on wyjątkowo narażony na urazy i przeciążenia. Łączą się z nim: kość udowa, piszczelowa, rzepka oraz łękotka, chrząstka stawowa, mięśnie i stawy. Jego budowa umożliwia prostowanie i zginanie nogi, jak również wykonywanie ruchów rotacyjnych przy zgięciu.
Ból kolana może występować w trakcie zginania i prostowania nogi, siedzenia i stania, a nawet w trakcie leżenia. Dolegliwości te należy skonsultować z lekarzem rodzinnym, który skieruje nas do specjalisty – reumatologa lub ortopedy.
Przeciążenia i urazy
Jedną z powszechnych przyczyn bólu w kolanach jest przeciążenie stawu kolanowego. Ciężka praca fizyczna, sport mocno obciążający kolana, czy dłuższe stanie w pozycji stojącej – to tylko niektóre sytuacje, które mogą doprowadzić do przeciążenia tego stawu. Nadmierne forsowanie kolan prowadzi do rozwoju stanu zapalnego, który skutkuje bólem i ograniczeniem ruchomości stawu.
Podczas intensywnego wysiłku fizycznego może dojść do urazu stawu kolanowego. Kolano można skręcić lub zwichnąć, co bywa przyczyną silnego bólu i pojawienia się „wody w kolanie”. Na urazy narażone są także więzadła w stawie kolanowym. Często dochodzi do ich naciągnięcia naderwania lub nawet zerwania.
Choroby reumatyczne i zmiany zwyrodnieniowe
Choroby reumatyczne objawiają się bólem w obrębie stawów. Reumatoidalne zapalenie stawów (RZS) jest chorobą o podłożu autoimmunologicznym i może atakować również stawy kolanowe. Ból odczuwany jest podczas różnych aktywności, zaś kolano jest sztywne i obrzęknięte. Może się zdarzyć, że ból kolana jest jednym z pierwszych symptomów zesztywniającego zapalenia stawów kręgosłupa (ZZSK). Charakterystycznym objawem przy schorzeniach reumatycznych jest utrzymujący się stan podgorączkowy oraz poranna sztywność stawów.
Ból może być też symptomem postępujących zmian zwyrodnieniowych w kolanie. Są one naturalną konsekwencją starzenia się naszego kośćca. To częsta dolegliwość u osób po 50. roku życia, która charakteryzuje się sztywnością kolan, bólem i ograniczoną ruchomością stawu.
Inne przyczyny
Niejednokrotnie ból kolana bywa objawem wad budowie stawu (kolana koślawe i szpotawe) lub wad postawy (zła pozycja podczas siedzenia, garbienie się). Powodują one, że ciężar naszego ciała jest rozkładany nierównomiernie, a to obciąża stawy kolanowe.
Innym powodem bólu kolan mogą być infekcje bakteryjne spowodowane np. urazem lub skaleczeniem. Zdarza się również, że przyczyną jest schorzenie ogólne. Dobrym przykładem jest borelioza – groźna choroba zakaźna, wywołana zakażeniem krętkami z gatunku Borrelia, przenoszonymi przez kleszcze. Schorzenie to działa ogólnoustrojowo i oddziałuje również na stawy, powodując ból i obrzęki. Nieleczona może doprowadzić do boreliozowego zapalenia stawów.
