Od 2019 roku w bełchatowskiej elektrowni wykluło się 13 piskląt sokoła wędrownego. 14 sokół wędrowny przyszedł na świat wraz z początkiem wiosny. Samica właśnie została zaobrączkowana, naukowcy będą mieli możliwość obserwowania tego, gdzie i kiedy sokół wędrowny postanowi zrobić sobie przerwę w podróżach.
14 sokół wędrowny z elektrowni Bełchatów
Sokoły wędrowne są pod ścisłą ochroną. To jeden z najrzadziej występujących gatunków ptaków w Polsce. W tym roku, podobnie jak w latach poprzednich, rodzina sokołów wędrownych wybrała na lęgowisko jedną z galerii nawęglania elektrowni Bełchatów. Ten rzadki i chroniony gatunek zadomowił się tu w 2019 roku.
Młoda samiczka, która przyszła na świat w tym roku, również otrzymała od ornitologów ze Stowarzyszenia na Rzecz Dzikich Zwierząt „Sokół” swoją obrączkę.
Sandra Apanasionek, rzecznik PGE Górnictwo i Energetyka Konwencjonalna SA
W Polsce jest zaledwie kilkadziesiąt gniazd sokoła wędrownego. W latach 60. XX wieku nadrzewna populacja tych ptaków niemal całkowicie wyginęła, głównie z powodu stosowania środka owadobójczego DDT1Dichlorodifenylotrichloroetan, organicznego związku chemicznego stosowanego powszechnie w rolnictwie od początku lat 40. do początku lat 60. XX wieku. Środek zabójczy dla owadów ma też szkodliwy wpływ na zdrowie zwierząt i ludzi.
Oprócz sokołów wędrownych, na terenie bełchatowskiej elektrowni odnotowuje się obecność innych gatunków ptaków podlegających ochronie. Są to m.in. pustułki należące do rodziny sokołowatych, bytujące w bliskim sąsiedztwie urządzeń blokowych.
Sokół wędrowny – fakty
Sokół wędrowny (Falco peregrinus) to fascynujący ptak drapieżny, który zdobywa serca obserwatorów swoim szybkim lotem i elegancją. Przez wielu ekspertów uważany jest za najszybsze zwierzę na świecie. Oto kilka ciekawostek na temat tego pięknego ptaka:
- Wielkość i wygląd: Samce sokółków wędrownych osiągają długość ciała do 45 cm, a rozpiętość ich skrzydeł może wynosić nawet 100 cm. Samice są nieco większe, osiągając 51 cm długości ciała i rozpiętość skrzydeł do 115 cm. Ich upierzenie jest charakterystyczne: czarna głowa z charakterystycznym „wąsem” ciągnącym się od dzioba na policzek, żółta otoczka wokół oka, a klatka piersiowa i brzuch są poprzecznie paskowane2Sokół wędrowny – opis, występowanie i zdjęcia. Ptak sokół wędrowny ciekawostki. Sokół wędrowny ma krótki, silnie hakowato zagięty dziób z charakterystycznym „zębem” w górnej części. Nogi, woskówka, obramowanie oczu i nasady dzioba są intensywnie żółte. Szyja i ogon są krótkie.
- Zasięg występowania: Sokół wędrowny jest jednym z najszybszych drapieżników na świecie. Można go spotkać niemal na całym globie, z wyjątkiem Antarktydy. W Polsce gniazduje podgatunek nominatywny, F. p. peregrinus, ale czasami można również zobaczyć tzw. „sokoła tundrowego” (F. p. calidus) podczas wiosennych lub jesiennych przelotów.
- Reintrodukcja: W Polsce sokolnicy rozpoczęli próby hodowli sokoła wędrownego w latach 70. XX wieku. Od połowy lat 80. prowadzona jest reintrodukcja tego ptaka do jego naturalnych siedlisk (reintrodukcja czyli ponowne wprowadzenie na stare miejsca bytowania rodzimych gatunków zwierząt które wcześniej były wytępione; środek do odbudowy populacji gatunku). Obecnie można go obserwować dosyć często, a na miejsce bytowania sokół wędrowny chętnie wybiera, w których może zakładać gniazda na znacznej wysokości oraz nad zbiornikami wodnymi, gdzie znajduje odpowiedni pokarm3Sokół wędrowny Wikipedii.
- Szybkość lotu: Sokół wędrowny może osiągać prędkość nawet 389 km/h w locie. To niesamowite osiągnięcie, które czyni go jednym z najbardziej efektywnych myśliwców w świecie ptaków4Sokół wędrowny.
- Pożywienie: Sokół wędrowny jest drapieżnikiem, a jego dieta skupia się na polowaniach. Żywi się głównie ptakami, takimi jak gołębie, kaczki, kuropatwy, ale nie pogardzi także drobnymi ssakami, np. szczurami. Poluje na swoje ofiary w locie, wykorzystując szybkość i zwinność.
Dlaczego obrączkujemy ptaki
Obrączkowanie dzikich ptaków to jedna z najstarszych i najważniejszych metod badawczych w ornitologii. Polega na indywidualnym znakowaniu ptaków za pomocą obrączek metalowych (stalowych lub aluminiowych) z unikalnym kodem alfanumerycznym. Dlaczego warto obrączkować zagrożone gatunki ptaków? Oto kilka kluczowych powodów:
- Monitorowanie populacji: Obrączkowanie umożliwia ścisłe monitorowanie populacji ptaków. Dzięki unikalnym kodom na obrączkach naukowcy mogą śledzić ruchy, przeżywalność, migracje i rozmieszczenie ptaków. To cenne informacje, które pomagają w ochronie gatunków.
- Badania naukowe: Obrączkowanie dostarcza danych naukowych. Pomiar morfometryczny (np. długość skrzydła, masy ciała) pozwala określić wiek, płeć i stan zdrowia ptaka. Próby biologiczne (np. pobieranie piór, krwi) pozwalają na badania genetyczne, zdrowotne i ekologiczne.
- Zrozumienie zachowań: Obrączkowanie pozwala na badanie zachowań ptaków. Naukowcy mogą dowiedzieć się, jakie obszary są dla nich ważne, jakie trasy migracyjne wybierają, jak długo żyją i jakie są ich preferencje pokarmowe.
- Ochrona gatunków zagrożonych: Dzięki obrączkom można identyfikować ptaki w terenie. Jeśli zostanie znaleziona martwa lub ranna ptasia osobnika, można odczytać numer obrączki i dowiedzieć się, do jakiego gatunku należał. To ważne w przypadku ochrony gatunków zagrożonych.
- Edukacja i świadomość: Obrączkowanie jest doskonałym narzędziem edukacyjnym. Dla wielu ludzi obserwowanie ptaków z obrączkami staje się fascynującym doświadczeniem, a wiedza na temat ich migracji i życia przyczynia się do większej świadomości ekologicznej.
Warto podkreślić, że obrączkowanie ptaków musi być przeprowadzane zgodnie z wytycznymi i regulacjami, aby minimalizować stres i ryzyko dla ptaków. To ważne narzędzie w ochronie przyrody, które pozwala lepiej zrozumieć i chronić naszych pięknych skrzydlatych przyjaciół.5Obrączkowanie dzikich ptaków
Przypisy
- 1
- 2
- 3
- 4
- 5
