Agnieszka Holland w czwartek 19 grudnia odebrała doktorat honoris causa Państwowej Wyższej Szkoły Filmowej, Telewizyjnej i Teatralnej im. L. Schillera w Łodzi. Tytuł nadano reżyserce w 2023 roku, w czasie obchodów 75-lecia łódzkiej filmówki.
Kompleks łódzkiej uczelni
W czasie przemowy Agnieszka Holland przyznała, że niemal zawsze miała kompleks łódzkiej filmówki, której nie skończyła. Reżyserka jest ukończyła studia filmowe w 1971 roku w szkole FAMU w Pradze (Czechy).
Łódź jest dla mnie takim legendarnym miejscem, gdzie nieustannie bije źródło polskiej kultury filmowej i kultury w ogóle. I mam nadzieję, że będzie biło nadal – mówi Agnieszka Holland.
Rektor Milenia Fiedler podkreśliła swoje zadowolenie z faktu, że wreszcie mogła dokończyć aktu uhonorowania osoby, która w łódzkiej Szkole Filmowej jest szanowana i traktowana jako wzór postępowania – w twórczości i w życiu.
Agnieszka Holland – reżyser i scenarzysta
Do Polski wróciła rok po ukończeniu czeskiej uczelni i rozpoczęła karierę zawodową od współpracy z Krzysztofem Zanussim przy jego filmie „Iluminacja”. W latach 1972-1981 należała do Zespołu Realizatorów Filmowych „X” kierowanego przez Andrzeja Wajdę. Pierwszą ważna nagrodę dostała w Cannes za scenariusz do filmu „Bez znieczulenia” z 1978 roku, który napisała wspólnie z Andrzejem Wajdą. Również z 1978 roku pochodzi film „Aktorzy prowincjonalni”, który wyreżyserowała Agnieszka Holland, a który w Canne został wyróżniony nagrodą krytyków FIPRESCI.
Dwa lata później w 1980 roku wyreżyserowała „Gorączkę”. Film zrealizowany na podstawie powieści Andrzeja Struga „Dzieje jednego pocisku” zdobył grand prix na Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych. Jej film z 1981 roku „Kobieta samotna” dostał nagrodę specjalną jury na festiwalu w Gdyni. Wtedy rozpoczął się czas pracy Agnieszki Holland poza granicami Polski.
Lata na emigracji
Tworzyła Niemczech, Francji i USA. W 1986 roku jej film „Gorzkie żniwa” wyprodukowany w Republice Federalnej Niemiec dostał nominację do Oscara w kategorii filmu nieanglojęzycznego. 6 lat później – w 1992 roku dostała oscarową nominację za adaptowany scenariusz do filmu własnej reżyserii „Europa, Europa” (koprodukcja francusko-niemiecko-polska). Kolejne lata przynosiły obrazy, które na stałe wpisały się do historii polskiej kinematografii: „Zabić księdza” (1988), „Tajemniczy ogród” (1993), „Całkowite zaćmienie” (1995), „Plac Waszyngtona” (1997) czy „Kopia mistrza” (2005).
Kolejna nominacja do Oscara przyszła za obraz „W ciemności” (2011). Film zdobył Złote Lwy na festiwalu w Gdyni. Natomiast „Pokot” (2017) doceniony został Srebrnym Niedźwiedziem w Berlinie, a „Obywatel Jones” (2019) przyniósł reżyserce trzecie Złote Lwy dla najlepszego filmu.
W 2020 r. w sekcji specjalnej Berlinale odbyła się światowa premiera „Szarlatana”, inspirowanego biografią czechosłowackiego zielarza Jana Mikolaska, a we wrześniu 2023 roku Holland odebrała Nagrodę Specjalną Jury festiwalu w Wenecji za film „Zielona granica” (2023).
